Chào mừng quý vị đến với tập 11 của podcast Nghệ thuật của sự học hỏi.
Tham gia với chúng ta hôm nay có Bà Anisa Zulfiqar, Giám đốc phát triển kinh doanh của Pearson châu Á. Bà sẽ cùng chúng ta trò chuyện về kỹ năng tư duy phản biện và tầm quan trọng của kỹ năng mềm này trong môi trường làm việc hiện đại.
Chúng ta sẽ tìm hiểu định nghĩa về tư duy phản biện và cách thức kỹ năng này bổ trợ cho các kỹ năng kỹ thuật (0:49), chú trọng vào tư duy phản biện – kỹ năng rất được ưa chuộng (4:08), liệu có đúng là tư duy phản biện không phải là kỹ năng đặc thù của riêng ngành nghề nào hay không (7:33), những tình huống điển hình nhấn mạnh tầm quan trọng của tư duy phản biện trong môi trường làm việc (9:12), điều gì sẽ xảy ra nếu lực lượng lao động thiếu sót các kỹ năng tư duy phản biện (10:46), tác động tiềm năng của tư duy phản biện đối với thành quả kinh tế tại Đông Nam Á (13:31), những thách thức trong việc giảng dạy tư duy phản biện tại Thái Lan và Việt Nam (15:24), cùng nhiều nội dung khác.
Tìm hiểu lý do vì sao đã đến lúc phải tìm kiếm và tuyển dụng nhân tài – những người có thể chứng tỏ những năng lực và phẩm chất cho phép họ tư duy sáng tạo, làm việc linh hoạt và ra quyết định quan trọng. Hãy cùng tìm hiểu.
Nếu bạn được giao nhiệm vụ du hành ngược thời gian để kể cho một nhân viên văn phòng của thập niên 90 về công việc thường nhật của họ sẽ như thế nào vào năm 2020, bạn sẽ bị cười nhạo và bị mời ra khỏi văn phòng làm việc của họ. Trên đường ra, bạn sẽ đi ngang qua chiếc máy nước nóng lạnh và kho chứa đồ văn phòng phẩm. Người nhân viên văn phòng giả tưởng này đến từ thời đại dùng tài liệu giấy và mạng Internet quay số. Anh ta sẽ không tài nào hiểu nổi công việc của mình sẽ được thực hiện ra sao nếu không làm việc trong văn phòng.
Và thậm chí, công bằng mà nói, cũng giống như anh nhân viên giả tưởng này, chỉ mới một năm trước đây thôi, chẳng ai trong chúng ta mảy may nghĩ rằng hành trình đi làm mỗi sáng của mình lại là việc di chuyển từ phòng này sang phòng khác trong nhà: Tạm rời xa những chuyến xe công cộng và tắc nghẽn giao thông, chúng ta làm quen với những chuyến đi dạo ngắn qua hành lang để tới văn phòng tạm thời tại nhà của mình. Từ những nền tảng hội nghị truyền hình, cho đến các công nghệ đám mây đáng tin cậy hơn, rồi cả việc nhanh chóng thích ứng với tác phong làm việc từ xa, các tổ chức (và cả nhân viên của họ) đã khắc phục tình hình hiệu quả.
Các tổ chức và nhân viên của họ đã chứng tỏ khả năng kiên cường dẻo dai
Theo Microsoft, trong giai đoạn đầu bùng phát đại dịch, kỷ lục hàng ngày của số biên bản cuộc họp liên tục bị xô đổ — kỷ lục trước đó là 900 triệu biên bản cuộc họp được lưu vào ngày 16/3, và đến 31/3, con số đó tăng vọt lên 2,7 tỉ biên bản cuộc họp, tăng đáng kinh ngạc ở mức 200% chỉ trong vòng 15 ngày. Dữ liệu này không có gì ngạc nhiên bởi đội ngũ nhân sự (HR) trên toàn cầu đều đã triển khai chính sách làm việc tại nhà; tuy nhiên, số liệu này cho thấy rằng các tổ chức đã nhanh chóng linh hoạt đến mức nào để đảm bảo rằng họ vẫn có thể tiếp tục duy trì hoạt động kinh doanh trong thời điểm chưa từng có tiền lệ này.
Đại dịch vi-rút corona (COVID-19) đã làm tăng tốc hàng loạt xu hướng tiềm năng, như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và tự động hóa. Đại dịch cũng chính là một chất xúc tác để đẩy nhanh những xu hướng tất yếu sẽ diễn ra, chứ không phải là nhân tố gây gián đoạn không kiểm soát. Tác động của đại dịch đối với phương thức làm việc cũng gây ra một số thách thức về nhân sự trong trạng thái bình thường mới do liên quan đến việc tìm kiếm và bồi dưỡng nhân tài có kỹ năng làm việc.
Bồi dưỡng nhân tài tỏ ra là một thách thức lớn lao
Yếu tố cần thiết hơn bao giờ hết trong bối cảnh hiện nay là xác định những người có thể chứng tỏ năng lực và phẩm chất cho phép họ làm việc hiệu quả trong trạng thái bình thường mới. Theo nghiên cứu của Pearson, các tổ chức đang vật lộn để tìm ứng viên nhằm khỏa lấp các vị trí việc làm, cũng như để đánh giá hiệu quả bộ kỹ năng của các ứng viên. Ngoài ra, những người tìm việc cũng tự nhận thấy họ mắc phải một câu hỏi hóc búa về phát triển sự nghiệp: họ thấy mình thừa tiêu chuẩn được tuyển dụng, hoặc thấy mình thiếu hụt kỹ năng, hoặc trong một số trường hợp là cả hai điều trên.
Nghiên cứu chỉ ra rằng các chuyên gia nhân sự, học tập và phát triển đang chú trọng xác định tác động của tình hình thế giới thay đổi đối với tổ chức của họ và tới cấu trúc kỹ năng của lực lượng lao động, trong đó bao gồm khả năng hiểu biết (và xác định) những lỗ hổng kỹ năng. Theo dữ liệu thu được, 57% nhu cầu của doanh nghiệp chú trọng vào tìm hiểu cách thức tác động của đại dịch tới cấu trúc đội ngũ, phương thức làm việc và thiết kế tổng thể, còn 33% sự chú ý hướng đến việc trang bị lại kỹ năng cho lực lượng lao động.
Phương thức làm việc mới đã khiến các kỹ năng mềm, như tư duy phản biện, khả năng thích ứng, hợp tác và giao tiếp trở nên có giá trị hơn bao giờ hết. Ngoài ra, những người tìm việc và nhân viên hiện nay vẫn còn thiếu hụt một số kỹ năng mềm cốt lõi, mặc dù chúng được coi là có vai trò tối trọng trong bối cảnh hiện nay. Tư duy phản biện và xử lý thông tin phức hợp là hai kỹ năng mềm mà nhiều lĩnh vực đều đang tìm kiếm, nhưng lực lượng nhân tài vẫn còn thiếu hụt.
Theo nghiên cứu của Pearson, sau đây là 10 kỹ năng đầu bảng mà các tổ chức tìm kiếm, được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên:
Khả năng thích ứng và học tập không ngừng (38%)
Tư duy phản biện và ra quyết định (34%)
Xử lý và diễn giải thông tin phức hợp (31%)
Quản lý dự án (29%)
Khả năng lãnh đạo và quản lý người khác (27%)
Kỹ năng số cơ bản (25%)
Khả năng lập trình và kỹ năng CNTT nâng cao (25%)
Kỹ năng định lượng và thống kê (22%)
Kỹ năng toán học và phân tích dữ liệu nâng cao (22%)
Tinh thần khởi nghiệp và khởi xướng sáng kiến (20%)
Chào mừng quý vị đến với tập 6 của podcast Nghệ thuật của sự học hỏi.
Tham gia cùng chúng ta hôm nay có ông Simon Young, Giám đốc danh mục tại BTEC châu Á để cùng thảo luận về cách thực sự nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động trong bối cảnh kinh tế hiện đại và tầm quan trọng của những văn bằng chú trọng vào nghề nghiệp.
Chúng ta vừa trao đổi về cách thức công tác nâng cao tay nghề có thể giải phóng sức mạnh thực sự của lực lượng lao động (1:01), thay đổi nhận thức về giáo dục hướng nghiệp thông qua thành công của chương trình BTEC (3:35), quy trình xây dựng văn bằng BTEC (8:29), lý do vì sao các nhà giáo dục yêu thích giảng dạy văn bằng BTEC (12:14), văn bằng BTEC phổ biến tại Đông Nam Á (14:30), văn bằng BTEC có tác dụng gì đối với những người học mong muốn học lên đại học và các cấp cao hơn nữa (17:44).
Chào mừng các bạn đến với tập 5 của podcast Nghệ thuật của sự học hỏi, do Pearson châu Á thực hiện.
Tham gia cùng chúng ta hôm nay có ông Jason Gregory, Giám đốc quốc tế, BTEC & Thực tập của Pearson Anh quốc, và ông Simon Young, Giám đốc danh mục tại BTEC châu Á của Pearson để cùng thảo luận về tầm quan trọng của nhu cầu nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động trong bối cảnh kinh tế hiện đại một cách không ngừng và hiệu quả.
Chúng ta sẽ tìm hiểu về cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và tác động của nó tới triển vọng việc làm cũng như mô hình nghề nghiệp tại Đông Nam Á (1:08), thông tin chuyên sâu từ những cuộc trò chuyện với các bộ trưởng và lãnh đạo doanh nghiệp về cách xử lý những thách thức đối với kỹ năng tương lai (3:42), giải thích về cách nâng cao tay nghề (8:04), nhu cầu cộng tác giữa người học, người dạy và chính phủ nhằm tạo ảnh hưởng thay đổi chính sách giáo dục (10:13), vai trò đối tác chiến lược của Pearson tại Thái Lan với doanh nghiệp và chính phủ (12:09), các biện pháp mà chính phủ và doanh nghiệp có thể thực hiện để đảm bảo rằng họ đã đầu tư đúng mực cho các chiến lược phát triển kỹ năng tương lai (15:35), cách thức đại dịch COVID-19 đã tăng tốc các xu hướng cơ bản và tăng mức độ cấp bách của nhu cầu nâng cao tay nghề (18:16) và tầm quan trọng của việc áp dụng tư duy "học tập suốt đời" (23:22).
Với chính phủ Thái Lan và Việt Nam, hiểu được hành vi và nguyện vọng nghề nghiệp của những lao động tương lai là điều rất quan trọng.
Lấy dữ liệu từ các cuộc nghiên cứu và tìm hiểu của Pearson và Nielsen, đồ họa thông tin này chia sẻ thông tin chuyên sâu độc quyền về việc học tập, công việc và nguyện vọng nghề nghiệp của người dân thành phố ở Thái Lan và Việt Nam.
Các quốc gia như Việt Nam và Thái Lan đang có một vị thế lý tưởng để chuyển trọng tâm giáo dục và trang bị cho giới trẻ kỹ năng cần thiết để họ thành công trong bối cảnh thế giới đang không ngừng chuyển đổi số hóa.
Thị trường việc làm đang thay đổi và tất cả các bên liên quan (sinh viên, cơ sở giáo dục và cơ quan chính phủ) phải xác định và thích nghi với những xu thế mới nhất, để có thể chuẩn bị tốt nhất cho học viên và cung cấp cho họ những kỹ năng cần thiết cho thị trường việc làm tương lai.
Nghiên cứu của Pearson đã chỉ ra rằng, mặc dù lực lượng lao động trên toàn khu vực đang dồi dào và dự kiến sẽ tăng ở mức ổn định trong vài năm tới, nhưng sự thiếu hụt kỹ năng có nguy cơ sẽ kìm hãm sự phát triển của các nền kinh tế Đông Nam Á. Kỹ năng cứng như năng lực kỹ thuật và kỹ năng mềm như giao tiếp, cùng với tinh thần sẵn sàng học hỏi xuyên suốt toàn bộ sự nghiệp là điều vô cùng quan trọng để giải quyết vấn đề thiếu hụt kỹ năng, đồng thời giúp các quốc gia Đông Nam Á có thể cạnh tranh bình đẳng trên trường quốc tế.
Những sinh viên hiện nay đang cân nhắc ngành học và phương thức học sẽ chính là những người bước vào thị trường việc làm những năm 2030. Và đó là một thị trường đầy ẩn số. Theo như báo cáo thị trường của McKinsey, sự thay đổi cần xuất phát từ bậc tiểu học, vì 85% học sinh của ngày hôm nay sẽ làm việc ở những ngành nghề chưa hề tồn tại, khi các em bước chân vào thị trường lao động năm 2030. Chính vì thế, điều tối quan trọng là dạy cho học viên biết cách linh hoạt để thích ứng và học hỏi các kỹ năng mới trên con đường học tập và sự nghiệp của mình.
Để biết mô hình làm việc trong tương lai, chúng ta chỉ cần nhìn trực diện vào quá trình chuyển đổi kỹ thuật số không ngừng nghỉ trên thế giới – còn được gọi là “cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư”. Xu hướng toàn cầu hoá và tự động hoá cũng đang thay đổi cách các công ty làm việc. Học hỏi các kỹ năng để đáp ứng theo bối cảnh nghề nghiệp không ngừng thay đổi sẽ là chìa khoá dẫn đến thành công trong những năm tới.
Một cơ hội vàng
Có rất nhiều cơ hội cho sự đổi mới và cải thiện ở các quốc gia Đông Nam Á, như Thái Lan và Việt Nam. Theo số liệu mới đây từ Tổ chức Lao động Quốc tế, hiện nay, gần một nửa lực lượng lao động Việt Nam và hơn 3/4 người lao động Thái Lan được xếp hạng “có kỹ năng trung bình”.
Hai quốc gia đang trong giai đoạn chuyển đổi – đi từ tăng trưởng dựa trên nông nghiệp và sản xuất đến nền kinh tế dựa trên tri thức và năng động hơn. Điều này mang đến một cơ hội lý tưởng để tái tập trung ưu tiên giáo dục của hai quốc gia và trang bị cho người dân những kỹ năng cần thiết cho mai sau.
Trong tương lai, mục tiêu của chính phủ hai nước là chuyển hướng mũi nhọn hướng tới hai trọng điểm: tỷ lệ lao động có kỹ năng cao sẽ chiếm phần lớn hơn trong lực lượng lao động tương ứng; và đào tạo ra lực lượng lao động có khả năng cạnh tranh trên trường quốc tế, qua đó thu hút thêm đầu tư bên ngoài.
Do đó, với chính phủ hai nước, đào tạo nghề đã trở thành ưu tiên hàng đầu, bao gồm hỗ trợ các cơ sở triển khai các chương trình như khoá học BTEC dựa trên kinh nghiệm và dạy nghề của Pearson.
Nền giáo dục toàn diện
Chính quyền Thái Lan và Việt Nam đều mong muốn nhìn thấy sự cải thiện ở các kỹ năng cứng – năng lực kỹ thuật cụ thể, lĩnh hội được, chẳng hạn như trình độ công nghệ thông tin, khả năng đọc viết thành thạo, cũng như kỹ năng thuyết trình và quản lý dự án.
Theo quan điểm của ông Stuart Connor, Giám đốc Khảo thí & Văn bằng của Pearson châu Á, những kỹ năng cụ thể trên cần được giảng dạy trực tiếp. Đồng thời, ông Stuart cũng cho rằng những kỹ năng chung hoặc kỹ năng mềm vốn là bẩm sinh nhưng không kém phần quan trọng. Ví dụ như kỹ năng giao tiếp và ứng xử, bao gồm khả năng hợp tác, kết nối và cảm thông với đồng nghiệp.
Quan trọng không kém là kỹ năng giao tiếp mềm. Học sinh, sinh viên cần học được cách phối hợp hiệu quả giữa các nền văn hoá, biên giới và ngôn ngữ. Ông Simon Young, Quản lý Danh mục BTEC của Pearson châu Á cho rằng một phần trong kỹ năng này là khả năng tiếng Anh tự tin – vốn là phương tiện giao tiếp phổ biến trên toàn cầu.
Ông Simon phát biểu: “Có vẻ như tiếng Anh đã trở thành một kỹ năng quan trọng để giao tiếp trong kinh doanh, dù bạn đảm nhiệm bất cứ vai trò nào. Vì vậy, tại các quốc gia như Thái Lan, với lực lượng lao động địa phương hùng hậu, việc tương tác với các bộ phận khác đòi hỏi phải có khả năng giao tiếp tốt bằng tiếng Anh”.
Khi thế giới đang kết nối mạnh mẽ hơn và biên giới không còn là vấn đề quá quan trọng trong kinh doanh toàn cầu, thì ngày càng có nhiều người lao động xem tiếng Anh là yếu tố quan trọng để phát triển sự nghiệp. Theo một nghiên cứu của Pearson, có đến 9/10 nhân viên toàn cầu nhất trí với quan điểm này. Tuy nhiên, có ít hơn 1/10 người cảm thấy rằng khả năng tiếng Anh của mình có thể đáp ứng được yêu cầu công việc. Đây là một lỗ hổng kỹ năng tối quan trọng cần được giải quyết, vì khả năng ngôn ngữ cũng là chìa khoá để mài giũa kỹ năng mềm.
Ông Stuart chia sẻ: “Chỉ riêng kỹ năng ngôn ngữ sẽ không giúp cho một người được tuyển dụng, nhưng một người có khả năng được tuyển dụng cao hơn nếu họ có kỹ năng ngôn ngữ, bởi nó hỗ trợ phát triển nhiều kỹ năng khác (như kỹ năng giao tiếp và cộng tác) cần có để được tuyển dụng. Nếu bạn là người Việt Nam hoặc người Thái mà có thể nói tiếng Anh, bạn cũng đang đạt được rất nhiều kỹ năng mềm cần có rồi”.
